Türkmenistan Günorta Aziýa her ýylda 33 milliard kub metr gaz iberjek TOPH gaz geçirijisiniň gurluşygynda düýpli öňegidişlik gazandy diýip, TAPI Pipeline Company Ltd kompaniýasynyň Direktorlar geňeşiniň başlygy Muhammetmyrat Amanow Parižde geçirilen Türkmenistanyň nebitgaz pudagyna daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek boýunça halkara göçme forumynda çykyşynda belledi (TEIF 2024).
Amanowyň bellemegine görä, gaz geçirijiniň türkmen böleginiň gurluşygy tamamlandy, Türkmenistanyň çäginden daşarda taslamany ilerletmek boýunça gepleşikler bolsa halkara standartlaryny nazara alyp dowam edýär.
Taslama kömür we nebit bilen deňeşdirilende zyňyndylary düýpli azaltmak üçin tebigy gazy ulanmagyň hasabyna ekologiýa durnuklylygyna ähmiýet berýär. Şol bir wagtda howanyň hapalanmagynyň meselesini çözmek we sebitde howanyň hilini gowulandyrmak meselelerine ähmiýet berýär diýip, Amanow belledi.
Belläp geçmeli möhüm zatlaryň biri hem, Türkmenistan taslamany halkara hukugyna laýyklykda durmuşa geçirýär. “Taslamany işläp düzmegiň dowam edýän döwründe Türkmenistan halkara hukugynyň berjaý edilmegine, öz borçnamalaryny ýerine ýetirmegine we halkara kadalaryna hem-de düzgünlerine ygrarlylygyny saklap galýar” diýip, Amanow belledi. Bu hili çemeleşme Türkmenistanyň TOPH taslamasyny durmuşa geçirmekde ählumumy hyzmatdaşlyga we hukuk ýörelgelerini berjaý etmeklige ygrarlylygyny tassyklaýar.
Geljekde taslamanyň ünsi Owganystanda “Hyrat” stansiýasy” Strategiýasyna gönükdiriler. Ol howanyň hapalanmagynyň derejesini peseltmegiň hasabyna daşky gurşawy goramakda möhüm orun eýelär. Şol bir wagtda ol jemgyýetçilik howpsuzlygyny üpjün etmäge we taslamany mundan beýläk hem ilerletmäge ýardam eder. Mundan başga-da, ol irki tapgyrlarda girdejiniň gelmegini üpjün eder we maýadarlaryň ynam derejesini artdyrar.
Gurluşygy tamamlanandan soň, TOPH gaz geçirijisi energetika howpsuzlygyny berkitmek, şol bir wagtda halkara hukuk tejribesiniň iň ýokary standartlaryny berjaý etmek bilen sebit ösüşine täsir etmek bilen, Günorta Aziýanyň energetika ýagdaýyna düýpli täsir eder.