Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň «Mag­tym­gu­ly — dün­ýä­niň akyl­da­ry» at­ly aja­ýyp ki­ta­byn­da şeý­le jüm­le­ler bar: «Asyr­lar çal­şyp, dö­wür­ler üýt­ge­se-de, adam­zat kä­te geç­mi­şiň sa­pak­la­ry­ny ah­mal ed­ýär. Hut şo­ňa gö­rä-de, bi­ziň da­şa­ry sy­ýa­sat­da­ky «Ösüş ar­ka­ly pa­ra­hat­çy­lyk», «Dia­log — pa­ra­hat­çy­ly­gyň ke­pi­li» at­ly ýö­rel­ge­le­ri­miz hem geç­miş­den sa­pak alyp, şu gü­nüň ra­hat­ly­gy­ny, gel­je­giň aý­dyň­ly­gy­ny ga­zan­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir». Tä­ze ta­ry­hy dö­wür­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz ta­ra­pyn­dan al­nyp ba­ryl­ýan içe­ri we da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­my­zyň baş mak­sa­dy-da ýur­du­my­zy gül­le­dip ös­dür­mä­ge, halk­la­ryň ara­syn­da dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ry ýo­la goý­ma­ga, öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gy iler­let­mä­ge esas­lan­ýar. Bu bol­sa döw­le­ti­mi­ziň hal­ka­ra ab­ra­ýy­nyň be­len­de gö­te­ril­me­gi­ni şert­len­dir­ýär.

Türk­me­nis­tan dün­ýä­niň en­çe­me döw­le­ti bi­len söw­da-yk­dy­sa­dy hyz­mat­daş­ly­gy sak­la­ýar, hal­ka­ra de­re­je­de yn­san­per­wer­lik, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik ýö­rel­ge­le­ri­niň da­ba­ra­lan­ma­gy­nyň ta­rap­da­ry bo­lup çy­kyş ed­ýär. Bi­ta­rap ýur­du­my­zyň tek­li­bi esa­syn­da BMG-niň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň ka­bul eden Ka­rar­na­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da, 2025-nji ýy­lyň «Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly» diý­lip yg­lan edil­me­gi hem mu­nuň aý­dyň my­sa­ly­dyr.

Aýan­lyk, öza­ra bäh­bit­li gat­na­şyk et­mek, hoş­me­ýil­li­lik, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik, sa­byr-ta­kat­ly­lyk, ke­se­ki­niň pi­ki­ri­ne sar­pa goý­mak hal­ky­my­za mah­sus asyl­ly gy­lyk-hä­si­ýet­ler­dir. Ta­ryh türk­men­le­re pa­ra­hat­çy­ly­gyň we asu­da­ly­gyň ha­ty­ra­sy­na akyl­ly-baş­ly he­re­ket et­me­gi öw­ret­di. Bu ba­ra­da Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­myz «Ha­ky­da göw­he­ri» at­ly ki­ta­byn­da: «Men ata-ba­ba­la­ry­my­zyň pä­him-paý­ha­sy­na çäk­siz gu­wan­ýa­ryn. Ine, nä­çe müň­ýyl­lyk­lar öw­rüm ede­nin­den soň hem, hal­ky­myz yn­sa­ny be­ze­ýän şol ýö­rel­ge­ler­den berk bin­ýat gal­dyr­dy. Bu bi­ziň sež­de­gä­hi­miz, eziz Di­ýa­ry­myz, ja­ny­myz­dan eý gör­ýän Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Türk­me­nis­ta­ny­myz­dyr» di­ýip bel­le­ýär. Tä­ze ta­ry­hy şert­ler­de ýur­du­myz mil­li bi­te­wü­li­giň ga­dy­ry­ny bil­me­giň, baş­ga­lar bi­len hoş­ni­ýet­li, dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ry sak­la­ma­gyň nus­ga­sy­ny gör­kez­ýär. Şo­ňa gö­rä, dün­ýä­niň äh­li yk­lym­la­ryn­da­ky döw­let­ler bi­len ne­ti­je­li gat­na­şyk­lar al­nyp ba­ryl­ýar.

Türk­me­nis­tan Bi­ta­rap döw­let hök­mün­de di­ňe bir se­bit­de däl, eý­sem, bü­tin dün­ýä­de-de pa­ra­hat­çy­ly­gyň pug­ta­lan­ma­gy­na uly go­şant go­şup gel­ýär. 2007-nji ýyl­da Aş­ga­bat­da BMG-niň Mer­ke­zi Azi­ýa üçin öňü­ni alyş dip­lo­ma­ti­ýa­sy bo­ýun­ça se­bit mer­ke­zi­niň açyl­ma­gy­ny mu­ňa my­sal hök­mün­de gör­kez­mek bo­lar. Bu mer­ke­ziň hut Türk­me­nis­tan­da açyl­ma­gy, il­kin­ji no­bat­da, Bi­ta­rap­lyk sy­ýa­sa­ty­myz we ýur­du­my­zyň Mer­ke­zi Azi­ýa se­bi­tin­den uzak­lar­da-da pa­ra­hat­çy­ly­gy, howp­suz­ly­gy, dur­nuk­ly ösü­şi üp­jün et­mä­ge müm­kin bo­lan go­şan­dy­ny goş­ma­ga ym­tyl­ma­la­ry bi­len şert­len­di­ri­len­dir. Çün­ki he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gyň hem-de öňü­ni alyş dip­lo­ma­ti­ýa­sy­nyň ýö­rel­ge­le­ri hem­me­ta­rap­la­ýyn öza­ra ut­gaş­ýar.

Ga­raş­syz Wa­ta­ny­my­zyň da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­nyň sy­ýa­sy-dip­lo­ma­tik öl­çeg­le­ri beý­le­ki döw­let­ler bi­len iki­ta­rap­la­ýyn gat­na­şyk­la­ryň ýo­la go­ýul­ma­gy­ny we ös­dü­ril­me­gi­ni, hal­ka­ra gu­ra­ma­lar bi­len ýa­kyn­dan hyz­mat­daş­lyk et­mek ar­ka­ly dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän anyk tas­la­ma­la­ry öz içi­ne al­ýar. Mil­li Li­de­ri­mi­ziň bel­leý­şi ýa­ly, döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ry pa­ra­hat­çy­lyk­ly ýol bi­len ber­kit­mek hal­ky­my­zyň oguz za­ma­nyn­dan bä­ri yg­rar­ly ýö­rel­ge­si­dir. Şol ýö­rel­ge hä­zir­ki gün­de döw­re­bap maz­mu­nyn­da Ga­raş­syz türk­men döw­le­ti­niň hal­ka­ra gat­na­şyk­lar­da­ky üs­tün­lik­le­rin­de wa­jyp or­ny eýe­le­ýär. Türk­me­nis­tan ener­ge­ti­ka se­riş­de­le­ri­niň ägirt uly gor­la­ry­na eýe bo­lan döw­let hök­mün­de şol baý­lyk­la­ry­ny bü­tin adam­za­dyň bäh­bit­le­ri­ne gö­nük­dir­mä­ge ça­lyş­ýar. Türk­me­nis­tan — Öz­be­gis­tan — Ga­za­gys­tan — Hy­taý gaz ge­çi­ri­ji­si­niň, Ga­za­gys­tan — Türk­me­nis­tan — Eý­ran de­mir ýo­lu­nyň gur­lu­şyk­la­ry hem mu­nuň aý­dyň gü­wä­si­dir. Ga­ly­ber­se-de, Türk­men­ba­şy Hal­ka­ra de­ňiz por­tu­nyň gu­rul­ma­gy de­ňiz lo­gis­ti­ka­sy­nyň yg­ty­bar­ly hyz­mat et­me­gi­ne müm­kin­çi­lik ber­di. Paý­tag­ty­myz Aş­ga­bat se­bit we dün­ýä de­re­je­sin­de gep­le­şik­le­riň, iri hal­ka­ra çä­re­le­riň, fo­rum­lar­dyr ser­gi­le­riň ge­çi­ril­ýän ýe­ri­ne öw­rül­di. Ola­ra dün­ýä­niň dür­li ýurt­la­ryn­dan alym­lar, bi­ler­men­ler, işe­wür­ler gat­naş­ýar­lar hem-de ýur­du­my­zyň äh­li ugur­lar­da ýe­ten de­re­je­si­ne ýo­ka­ry ba­ha ber­ýär­ler.

Umu­man, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gy­myz hal­ky­my­zyň pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik­li hä­si­ýe­ti­ni, Türk­me­nis­ta­nyň ýa­kyn-u-alys­da­ky döw­let­ler bi­len pa­ra­hat­çy­lyk­ly, yla­la­şyk­ly ýa­şa­ma­ga ym­tyl­ma­la­ry­ny aý­dyň gör­kez­ýär. “Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly” diý­lip yg­lan edi­len şu ýyl­da bol­sa türk­men Bi­ta­rap­ly­gy­nyň dün­ýä de­re­je­sin­de yk­rar edil­me­gi­niň 30 ýyl­lyk şan­ly to­ýy toý­lan­ýar. Bu şöh­rat­ly se­ne bi­ziň her bi­ri­mi­ziň aba­dan, röw­şen gel­je­ge bo­lan yna­my­my­zy has-da ber­kid­ýär.

Ata­gel­di NE­PE­SOW,
Türk­me­nis­ta­nyň Ylym­lar aka­de­mi­ýa­sy­nyň Ta­ryh we ar­heo­lo­gi­ýa ins­ti­tu­ty­nyň uly yl­my iş­gä­ri.

Çeşme: Türkmenmetbugat